DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ
Kansızlık, kandaki alyuvar veya alyuvarlara
renk kazandıran hemoglobin sayısındaki azalmadır ve en çok demir eksikliği
olarak karşımıza çıkar. Ülkemizde en fazla genç kadınlarda,vejater ve
çocuklarda görülmektedir .
Demir, hemoglobinin üretilmesinde
gereklidir ve besinlerle yeterli miktarda demir alınmazsa bu hastalığın
oluşmasına da zemin hazırlanır.
Kansızlık demir eksikliğine bağlı, B12
eksikliğin bağlı,folik asit eksikliğine veya başka nedenlere bağlı olabilir.
Yetersiz ve dengesiz beslenmenin yanı sıra kişide ani oluşmuş ise bazı
rahatsızlıkların(mide kanaması,kanser vb) da belirtisi olabileceği için takip
edilmeli ve hekime danışılmalıdır. Eksikliğe göre tedavi uygulanmalıdır.
Demir eksikliği anemisinin en
belirgin şikayetleri dikkat dağınıklığı,halsizlik, saç dökülmesi, çabuk üşüme,
tırnaklarda incelme-kırılma,yorgunluk,soluk bir cilt,sinirlilik,uykusuzluk
,depresyon, el ayak titremesi,çarpıntı,agresiflik, kulak çınlaması sayılabilir.
Demirden zengin besinler:
Kırmızı et, karaciğer, balık, yumurta
sarısı, kurubaklagiller, kuru üzüm, kuru incir, yeşil yapraklı sebzeler,
ayçekirdeği, soya fasülyesi demirden zengin yiyecekler uygun miktarda ve
sıklıkta tüketilmelidir.
Demir besinler hem ve hem olmayan
formatta bulunur. Hem demirin vücutta yararlılığı daha yüksektir.
En çok hem
demir kırmızı ette bulunur. Bu yüzden demir eksikliği olan bireylerin düzenli
ve yeterli miktarda kırmızı et tüketmesi gereklidir.
Demirden zengin besinler tüketilirken
yanında C vit içeren besinlerle birlikte tüketilmelidir. Bu yüzden ana
öğünlerde limon, maydanoz,marul,yeşil biber,roka tüketilmesi gereklidir.
Yumurta fazla haşlandığında içindeki
demir yararlılığını yitirir. Bu yüzden sarı kısmın etrafındaki yeşilimsi tabaka
oluşmayacak şekilde pişirilmelidir. Üstüne limon sıkarsanız veya maydanoz ile
tüketirseniz demirin emilimi artacaktır.
Fazla miktarda kepekli ürün tüketimi
demir emilimini engeller. Bu yüzden demir eksikliği anemisi olan bireyler beyaz
ekmek tüketmelidir.
Yemeklerin pişirme yöntemleri demir
emiliminde etkilidir. Sebzelerin haşlama suyu dökülürse içinde demir
kaybolur.Ayrıca yapılan çalışmalarda pişme süresi arttıkça demir kaybının da
arttığını gösterir.
Bu yüzden yemekleri fazlaca pişirmek demirin kaybolmasına
yol açar. Çok pişen sebzelerde C vit kaybı da %80lere kadar ulaştığından demir
emilimi için olumsuz etki yapacaktır. Yeşil yaptaklı sebzeler mümkünse metal
bıçak kullanmadan kesilmesi gereklidir.